KNMP Farmanco: actuele beschikbaarheid

Als geneesmiddelen landelijk niet beschikbaar zijn en het tekort waarschijnlijk langer dan 14 dagen gaat duren, wordt dit gemeld op KNMP Farmanco. Daarmee is dit hét meldingsloket voor de actuele beschikbaarheid van geneesmiddelen. De website geeft aan welke geneesmiddelen niet beschikbaar zijn, wat de oorzaak is, hoe lang dit probleem gaat duren en welke oplossing mogelijk is.

Cijfers geneesmiddelentekorten

Geneesmiddelentekorten komen steeds vaker voor. In 2018 waren 769 geneesmiddelen niet beschikbaar. In 2017 waren dit nog ruim 730 geneesmiddelen.

Preferente geneesmiddelen

Zorgverzekeraars mogen via het preferentiebeleid per werkzame stof 1 geneesmiddel aanwijzen dat zij vergoeden. Als dit middel niet aanwezig is, mag de apotheker geen ander middel meegeven, tenzij de zorgverzekeraar hier toestemming voor geeft. 

77% van de apothekers geeft aan dat patiënten regelmatig moeten terugkomen vanwege een leveringsprobleem met een preferent middel. Per maand moeten apothekers bij 580.000 voorschriften op zoek naar een alternatief, blijkt uit de Monitor niet leverbare preferente middelen van de Stichting Farmaceutische Kengetallen (SFK).

In veel gevallen is een ander merk wel beschikbaar. De patiënt krijgt dan echter wel een andere verpakking, bijsluiter of een andere kleur medicatie. Dit is niet bevorderlijk voor de therapietrouw en kan leiden tot irritatie bij de patiënt.

Oorzaken geneesmiddelentekorten

Geneesmiddelen kunnen om verschillende redenen niet beschikbaar zijn.

Tijdelijke geneesmiddelentekorten

Tijdelijke geneesmiddelentekorten ontstaan vaak door productieproblemen of door een toegenomen vraag. Fabrikanten leveren steeds vaker net op tijd. De fabrikant heeft geen ruime voorraad meer van geneesmiddelen, omdat dit geld kost. Ook de groothandel beperkt de voorraden om geld te besparen. Wanneer een fabrikant op het laatste moment levert en zowel de fabrikant zelf als de groothandel geen voorraden meer heeft, zorgt een vertraging in de productie of het transport direct voor beschikbaarheidsproblemen.

Definitieve geneesmiddelentekorten

Als geneesmiddelen helemaal van de markt worden gehaald, is dit in 70% van de gevallen vanwege economische redenen. Simpele, relatief goedkope geneesmiddelen verdwijnen geregeld van de Nederlandse markt omdat de geneesmiddelprijzen hier zo laag zijn. Gecombineerd met het lage inwonertal en de lage geneesmiddelenconsumptie maken de lage prijzen Nederland tot een relatief oninteressant afzetgebied.